تأثیر اوارکتومی و جایگزینی استروژن بر وزن بدن و چربی احشایی موش‌های صحرایی

مقدمه: کاهش استروژن تخمدان با تغییرات نامطلوب ترکیب بدنی و ذخایر چربی شکمی همراه است�که این امر علاوه بر عوارض سوء متابولیک، منجر به تغییر الگوی توزیع چربی بدن می‌شود. مواد و روش­ها: در این مطالعه 70 سر موش صحرایی ماده (با میانگین وزن 82/15±73/170 گرم) به 7 گروه 10 تایی شامل یک گروه شاهد، دو گروه شم جراحی، دو گروه اوارکتومی­ شده، یک گروه اوارکتومی شده‌ی تیمار شده با استرادیول و یک گروه اوارکتومی شده‌ی شاهد تزریق (دریافت‌کننده‌ی حلال استرادیول) تقسیم شدند. ابتدا چربی احشایی گروه شاهد پس از بیهوشی برداشته و توزین شد (پیش‌آزمون). سپس به منظور تعیین اثر اوارکتومی بر وزن بدن و چربی احشایی، دو هفته پس از جراحی یک گروه اوارکتومی شده و یک گروه شم کشته شدند و چربی احشایی آن‌ها نیز توزین گردید. گروه اوارکتومی شده‌ی تیمار شده با استرادیول، 30 میکروگرم 17 بتا- استرادیول والرات به ازای هر کیلو گرم وزن بدن به روش تزریق زیر جلدی به مدت هشت هفته و هفته‌ای پنج روز دریافت کردند و به گروه شاهد تزریق، هم حجم استرادیول، حلال استرادیول تزریق شد. وزن بدن و چربی احشایی تمام گروه‌ها در پایان هشت هفته مورد بررسی قرار گرفت. به منظور ارزیابی تفاوت میانگین وزن بدن و چربی احشایی قبل و بعد از اوارکتومی از آزمون تی�همبسته و برای مقایسه بین گروه‌ها از آزمون آنوا استفاده شد. سطح معنی­داری آماری 05/0 P<  تعیین شد. یافته‌ها: بین میانگین وزن بدن و چربی احشایی گروه اوارکتومی شده با شم و هم‌چنین بین گروه دریافت‌کننده‌ی استرادیول با گروه شاهد تزریق بعد از دو هفته اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد؛ در حالی‌که 8 هفته بعد از تزریق استرادیول، بین میانگین وزن بدن و چربی احشایی گروه‌های اوارکتومی شده و شم اختلاف معنی‌دار بود(05/0p<). باوجود کاهش معنی‌دار وزن بدن گروه دریافت‌کننده‌ی استرادیول در مقایسه با گروه شاهد تزریق (05/0p<)، میزان چربی احشایی تفاوت معنی‌داری نشان نداد. نتیجه‌گیری: مدت زمان کاهش استروژن متعاقب حذف تخمدان‌ها، یکی از عوامل مهم و اثرگذار بر افزایش وزن بدن و چربی احشایی است. در این مطالعه، تزریق زیر جلدی استرادیول منجر به کاهش معنی‌دار وزن بدن شد اما تأثیر معنی­داری بر توده‌ی چربی احشایی نداشت.